فهرست محتوا
- ۱ آزمایشگاه قارچ شناسی: جایگاه تشخیص و تحقیق در علم میکولوژی
- ۲ ساختار بنیادین قارچ‌ها: آشنایی با اجزای میکروسکوپی
- ۳ تغذیه در قارچ‌ها: درک مفاهیم کلیدی
- ۴ معرفی قارچ‌های مهم: از طبیعت تا آزمایشگاه
- ۵ فرآیندهای تشخیصی در آزمایشگاه قارچ شناسی
- ۶ یافتن یک آزمایشگاه قارچ شناسی شرق تهران: ملاحظات کلیدی
- ۷ پرسش و پاسخ‌های متداول (FAQ)
- ۸ نتیجه‌گیری
یک آزمایشگاه قارچ شناسی چه خدماتی ارائه می‌دهد؟ متخصصان ما به بررسی کامل ساختار قارچ‌ها (هیف، میسلیوم)، انواع آن (ساپروفیت، پنی سیلین) و اهمیت تشخیص بالینی عفونت‌های قارچی می‌پردازند.
مقاله‌ای که هم‌اکنون پیش روی شما قرار دارد، محصولی از پژوهش و تخصص تیم تولید محتوای آزمایشگاه پاتوبیولوژی دکتر سرخه‌ای است. ما با درک عمیق از اهمیت روزافزون علم قارچ‌شناسی پزشکی (میکولوژی) و نقش آن در تشخیص و درمان بیماری‌های عفونی، بر آن شدیم تا با بهره‌گیری از معتبرترین منابع علمی و تجربیات آزمایشگاهی، راهنمایی جامع و قابل اعتماد برای دانشجویان، پژوهشگران، پزشکان و تمام علاقه‌مندان به این شاخه از علم زیست‌شناسی فراهم آوریم.
مقدمه‌ای بر علم قارچ‌شناسی و جایگاه آن
فرمانرویی قارچ‌ها، مجموعه‌ای وسیع و متنوع از موجوداتی است که نقشی حیاتی در اکوسیستم‌های مختلف ایفا می‌کنند. از تجزیه مواد آلی در خاک تا تولید آنتی‌بیوتیک‌های نجات‌بخش و حتی ایجاد بیماری‌های پیچیده در انسان، قارچ‌ها در همه جا حضور دارند. علم مطالعه این موجودات، “قارچ‌شناسی” یا “میکولوژی” نامیده می‌شود. در قلب این علم، آزمایشگاه قارچ شناسی قرار دارد؛ مکانی که در آن، متخصصان با استفاده از تکنیک‌های میکروسکوپی، کشت و بیوشیمیایی، به شناسایی، طبقه‌بندی و درک عملکرد این موجودات می‌پردازند. اهمیت یک آزمایشگاه قارچ شناسی پزشکی زمانی آشکار می‌شود
که با عفونت‌های قارچی مواجه می‌شویم؛ بیماری‌هایی که می‌توانند از یک خارش پوستی ساده تا عفونت‌های سیستمیک و مرگبار در بیماران با نقص ایمنی متغیر باشند. تشخیص دقیق و به موقع عامل قارچی، کلید اصلی برای انتخاب درمان موثر و نجات جان بیمار است. در این مقاله، ما به عنوان متخصصان این حوزه، شما را به سفری در ساختارهای بنیادین قارچ‌ها و فرآیندهای تشخیصی در یک آزمایشگاه پیشرفته خواهیم برد.
قارچ شناسی
آزمایشگاه قارچ شناسی: جایگاه تشخیص و تحقیق در علم میکولوژی
یک آزمایشگاه قارچ شناسی پزشکی، یک واحد تخصصی در دل یک آزمایشگاه تشخیص طبی یا مرکز تحقیقاتی است که به طور ویژه بر روی جداسازی و شناسایی قارچ‌های دارای اهمیت پزشکی تمرکز دارد. این قارچ‌ها می‌توانند شامل مخمرها، کپک‌ها و قارچ‌های دیمورفیک (دو شکلی) باشند که قادر به ایجاد بیماری در انسان هستند. وظایف این آزمایشگاه فراتر از یک شناسایی ساده است و جنبه‌های مختلفی را در بر می‌گیرد.
وظایف اصلی یک آزمایشگاه قارچ شناسی پزشکی
- تشخیص بالینی: اصلی‌ترین وظیفه، تشخیص عامل ایجادکننده عفونت‌های قارچی (مایکوزیس) از نمونه‌های بالینی مختلف مانند پوست، ناخن، مو، خلط، خون و سایر مایعات بدن است.
- تست حساسیت دارویی (Antifungal Susceptibility Testing): پس از شناسایی قارچ بیماری‌زا، آزمایشگاه می‌تواند حساسیت آن را نسبت به داروهای ضدقارچ مختلف بسنجد تا به پزشک در انتخاب موثرترین رژیم درمانی کمک کند.
- تحقیقات علمی: این آزمایشگاه‌ها در زمینه مطالعه قارچ‌های جدید، بررسی مقاومت‌های دارویی و توسعه روش‌های تشخیصی نوین فعالیت می‌کنند.
- نظارت اپیدمیولوژیک: پایش شیوع عفونت‌های قارچی در یک منطقه جغرافیایی خاص، مانند بررسی وضعیت در یک آزمایشگاه قارچ شناسی شرق تهران، به نظام سلامت در کنترل بیماری‌ها کمک می‌کند.
- کنترل کیفی محیطی: بررسی آلودگی‌های قارچی در محیط‌های حساس مانند اتاق‌های عمل، بخش‌های مراقبت ویژه و صنایع دارویی.
ساختار بنیادین قارچ‌ها: آشنایی با اجزای میکروسکوپی
برای درک فرآیندهای تشخیصی، ابتدا باید با ساختار اصلی قارچ‌ها آشنا شویم. اکثر قارچ‌ها (به جز مخمرها) از رشته‌های میکروسکوپی به نام هیف تشکیل شده‌اند.
هیف قارچ چیست و چه انواعی دارد؟
هیف قارچ (Hypha) واحد ساختاری و عملکردی پایه‌ای در قارچ‌های رشته‌ای (کپک‌ها) است. هیف‌ها ساختارهایی لوله‌ای و منشعب هستند که از طریق طویل شدن از نوک، رشد می‌کنند. مشاهده شکل، اندازه و ساختار هیف‌ها زیر میکروسکوEP، یکی از اولین و مهم‌ترین قدم‌ها در شناسایی یک قارچ در آزمایشگاه قارچ شناسی است. هیف‌ها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
آدرس ما :
- هیف‌های دارای دیواره عرضی (Septate Hyphae): در این نوع، دیواره‌هایی به نام “سپتا” در فواصل منظم در طول هیف وجود دارند که آن را به سلول‌های مجزا تقسیم می‌کنند. البته این دیواره‌ها معمولاً دارای منافذی هستند که امکان عبور سیتوپلاسم و اندامک‌ها را بین سلول‌ها فراهم می‌کنند. اکثر قارچ‌های بیماری‌زای مهم مانند Aspergillus و Penicillium دارای هیف‌های سپتادار هستند.
- هیف‌های بدون دیواره عرضی (Aseptate یا Coenocytic Hyphae): این هیف‌ها فاقد دیواره عرضی منظم هستند و به صورت یک توده سیتوپلاسمی چند هسته‌ای و پیوسته دیده می‌شوند. این ویژگی مشخصه گروهی از قارچ‌ها به نام زیگومیست‌ها (مانند Rhizopus و Mucor) است که می‌توانند عفونت‌های فرصت‌طلب شدیدی ایجاد کنند.
میسلیوم چیست؟ شبکه پنهان حیات قارچی
حال که با هیف آشنا شدیم، این سوال پیش می‌آید که میسلیوم چیست؟ میسلیوم (Mycelium) به توده درهم‌تنیده و شبکه‌ای از هیف‌های یک قارچ گفته می‌شود. در واقع، میسلیوم بدنه اصلی و رویشی قارچ است. آنچه ما به عنوان کپک بر روی نان یا میوه مشاهده می‌کنیم، در حقیقت همان میسلیوم قارچ است.
- میسلیوم رویشی (Vegetative Mycelium): بخشی از میسلیوم که به داخل سوبسترا (محیط غذایی) نفوذ کرده و وظیفه جذب مواد مغذی را بر عهده دارد.
- میسلیوم هوایی یا زایشی (Aerial/Reproductive Mycelium): بخشی از میسلیوم که به سمت بالا رشد کرده و ساختارهای تولید مثلی (مانند اسپورها) را ایجاد می‌کند. رنگ و ظاهر کلنی قارچ در محیط کشت آزمایشگاهی، که یکی از معیارهای شناسایی است، عمدتاً توسط این بخش از میسلیوم تعیین می‌شود.
قارچ تک یاخته ای: استثناهای ساده در فرمانروی قارچ‌ها
در حالی که اکثر قارچ‌ها پرسلولی و رشته‌ای هستند، گروه مهمی از آنها به صورت تک‌سلولی زندگی می‌کنند. به این دسته، قارچ تک یاخته ای یا مخمر (Yeast) گفته می‌شود. مخمرها سلول‌هایی بیضی یا کروی شکل هستند که معمولاً از طریق فرآیندی به نام “جوانه‌زنی” (Budding) تکثیر می‌شوند. مهم‌ترین مخمر از نظر پزشکی، Candida albicans است که عامل اصلی عفونت‌های کاندیدیازیس (برفک) محسوب می‌شود. در آزمایشگاه قارچ شناسی، تشخیص مخمرها از باکتری‌ها به دلیل اندازه بزرگتر و ویژگی‌های ساختاری متفاوت، به سادگی امکان‌پذیر است.
جدول ۱: مقایسه ساختاری کپک‌ها و مخمرها
| ویژگی | کپک‌ها (Molds) | مخمرها (Yeasts) |
| ساختار سلولی | پرسلولی (رشته‌ای) | تک‌سلولی |
| واحد ساختاری | هیف (Hypha) | سلول منفرد (Yeast cell) |
| توده قابل مشاهده | میسلیوم (Mycelium) | کلنی‌های نرم و کرمی |
| تکثیر اصلی | تولید اسپور | جوانه‌زنی (Budding) |
| مثال | Aspergillus, Penicillium | Candida albicans, Saccharomyces cerevisiae |
قارچ شناسی
تغذیه در قارچ‌ها: درک مفاهیم کلیدی
قارچ‌ها موجوداتی هتروتروف هستند، یعنی برخلاف گیاهان، قادر به تولید غذای خود نیستند و باید مواد آلی را از محیط اطراف جذب کنند. شیوه تغذیه، مبنای طبقه‌بندی اکولوژیکی آنهاست.
ساپروفیت چیست؟ نقش تجزیه‌کنندگان در اکوسیستم
یکی از رایج‌ترین سوالات در این زمینه این است که ساپروفیت چیست؟ ساپروفیت (Saprophyte) به موجودی گفته می‌شود که مواد غذایی مورد نیاز خود را از مواد آلی مرده یا در حال فساد به دست می‌آورد. قارچ‌های ساپروفیت با ترشح آنزیم‌های قوی به محیط اطراف خود، مولکول‌های پیچیده مانند سلولز و لیگنین را تجزیه کرده و به مولکول‌های ساده‌تر قابل جذب تبدیل می‌کنند.
- اهمیت اکولوژیکی: این قارچ‌ها نقش حیاتی در چرخه عناصر در طبیعت دارند و به عنوان تجزیه‌کنندگان اصلی شناخته می‌شوند. بدون آنها، مواد آلی مرده انباشته شده و حیات متوقف می‌شد.
- اهمیت پزشکی: بسیاری از قارچ‌هایی که در آزمایشگاه قارچ شناسی جداسازی می‌شوند، در اصل ساپروفیت هستند و معمولاً برای انسان بیماری‌زا نیستند (مانند بسیاری از گونه‌های Penicillium و Aspergillus). با این حال، همین قارچ‌ها در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند (مانند بیماران مبتلا به ایدز، سرطان یا دریافت‌کنندگان پیوند عضو) می‌توانند به عوامل بیماری‌زای فرصت‌طلب (Opportunistic Pathogens) تبدیل شده و عفونت‌های خطرناکی ایجاد کنند.
پروتوتروف در مقابل اکسوتروف: نیازمندی‌های تغذیه‌ای
در میکروبیولوژی، دو اصطلاح مهم برای توصیف نیازمندی‌های تغذیه‌ای یک موجود به کار می‌رود:
- پروتوتروف (Prototroph): به ارگانیسمی گفته می‌شود که می‌تواند تمام ترکیبات آلی مورد نیاز برای رشد خود (اسیدهای آمینه، ویتامین‌ها و…) را با استفاده از یک منبع کربن ساده (مانند گلوکز) و نمک‌های معدنی بسازد. این موجودات از نظر تغذیه‌ای “خودکفا” محسوب می‌شوند.
- اکسوتروف (Auxotroph): به یک سویه جهش‌یافته گفته می‌شود که توانایی ساخت یک یا چند ترکیب آلی ضروری را از دست داده است و برای رشد، باید آن ترکیب خاص را از محیط کشت دریافت کند. درک این مفاهیم در آزمایشگاه قارچ شناسی، به ویژه در تحقیقات ژنتیکی و بیوتکنولوژی، برای طراحی محیط‌های کشت مناسب و مطالعه مسیرهای متابولیکی قارچ‌ها اهمیت دارد.
معرفی قارچ‌های مهم: از طبیعت تا آزمایشگاه
هزاران گونه قارچ در طبیعت وجود دارد، اما تنها تعداد محدودی از آنها از نظر پزشکی یا صنعتی اهمیت ویژه‌ای دارند.
قارچ پنی سیلین: انقلابی در علم پزشکی
قارچ پنی سیلین (Penicillium)، به ویژه گونه Penicillium chrysogenum (که قبلاً P. notatum نامیده می‌شد)، بدون شک یکی از مهم‌ترین قارچ‌های شناخته‌شده برای بشر است.
آدرس ما :
کشف خاصیت ضدباکتریایی پنی‌سیلین توسط الکساندر فلمینگ در سال ۱۹۲۸ از یک کشت آلوده به این قارچ، سرآغاز عصر آنتی‌بیوتیک‌ها و یکی از بزرگترین نقاط عطف در تاریخ پزشکی بود. – ویکی‌پدیا
در آزمایشگاه قارچ شناسی، گونه‌های پنی‌سیلیوم به راحتی از طریق کلنی‌های سبز-آبی پودری و ساختار میکروسکوپی قلم‌مانندشان (که نام Penicillium به معنای “قلم‌مو” نیز از همین جا گرفته شده) شناسایی می‌شوند. اگرچه اکثر گونه‌های آن غیربیماری‌زا هستند، اما برخی می‌توانند در افراد با نقص ایمنی عفونت ایجاد کنند.
قارچ‌های بیماری‌زا: علل عفونت‌های قارچی در انسان
قارچ‌های بیماری‌زا (Pathogenic Fungi) به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
- بیماری‌زاهای اولیه (Primary Pathogens): قارچ‌هایی که قادرند در یک میزبان با سیستم ایمنی کاملاً سالم نیز بیماری ایجاد کنند. این قارچ‌ها اغلب دیمورفیک (دو شکلی) هستند، یعنی در دمای محیط به صورت کپک و در دمای بدن به شکل مخمر رشد می‌کنند (مانند Histoplasma capsulatum).
- بیماری‌زاهای فرصت‌طلب (Opportunistic Pathogens): قارچ‌هایی که در حالت عادی بیماری‌زا نیستند، اما در شرایط ضعف سیستم ایمنی میزبان، فرصت تهاجم پیدا می‌کنند. Candida albicans, Aspergillus fumigatus و Cryptococcus neoformans از مهم‌ترین عوامل فرصت‌طلب هستند. تشخیص سریع این عوامل در آزمایشگاه قارچ شناسی برای شروع درمان فوری در بیماران پرخطر، امری حیاتی است.
قارچ شناسی
فرآیندهای تشخیصی در آزمایشگاه قارچ شناسی
تشخیص دقیق یک عفونت قارچی نیازمند ترکیبی از روش‌های مختلف است.
نمونه‌گیری صحیح برای کشت قارچ
اولین قدم و شاید مهم‌ترین آن، نمونه‌گیری صحیح است. نمونه باید از محل فعال عفونت گرفته شود و با رعایت شرایط استریل به آزمایشگاه منتقل گردد. نمونه‌ها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- تراشه‌های پوست و ناخن
- موهای کنده شده از ریشه
- سواب از ضایعات دهانی یا واژینال
- خلط، مایع شستشوی برونش، خون یا مایع مغزی-نخاعی
مشاهده مستقیم میکروسکوپی و رنگ‌آمیزی
بررسی مستقیم نمونه زیر میکروسکوپ، سریع‌ترین راه برای رسیدن به یک تشخیص اولیه است. کارشناس آزمایشگاه قارچ شناسی، نمونه را با موادی مانند هیدروکسید پتاسیم (KOH) برای حذف سلول‌های انسانی شفاف‌سازی کرده و به دنبال عناصر قارچی مانند هیف قارچ یا سلول‌های مخمر می‌گردد. استفاده از رنگ‌های اختصاصی مانند کالکوفلور وایت (Calcofluor White) که به دیواره سلولی قارچ متصل شده و زیر نور فلورسنت می‌درخشد، دقت تشخیص را به شدت بالا می‌برد.
جدول ۲: خلاصه‌ای از روش‌های تشخیصی در میکولوژی پزشکی
| روش تشخیصی | هدف و کاربرد | مزایا | معایب |
| مشاهده مستقیم میکروسکوپی | تشخیص سریع اولیه وجود عناصر قارچی | سریع، ارزان | عدم امکان شناسایی دقیق گونه، حساسیت پایین |
| کشت در محیط اختصاصی | جداسازی و رشد دادن قارچ برای شناسایی دقیق | استاندارد طلایی، امکان شناسایی گونه و تست حساسیت دارویی | زمان‌بر (چند روز تا چند هفته) |
| تست‌های سرولوژی | تشخیص آنتی‌ژن یا آنتی‌بادی قارچی در خون | سرعت، مفید برای عفونت‌های سیستمیک | احتمال واکنش متقاطع، عدم تمایز عفونت فعال از قبلی |
| روش‌های مولکولی (PCR) | تشخیص DNA یا RNA اختصاصی قارچ | سرعت بسیار بالا، حساسیت و اختصاصیت عالی | هزینه بالا، نیاز به تجهیزات پیشرفته |
کشت و جداسازی قارچ در محیط‌های اختصاصی
برای شناسایی قطعی گونه قارچ، نمونه باید در محیط‌های کشت مناسب کشت داده شود. محیط کشت استاندارد برای این منظور، “سابرودکستروز آگار” (Sabouraud Dextrose Agar یا SDA) است. این محیط به دلیل pH اسیدی و قند بالا، رشد باکتری‌ها را مهار کرده و برای رشد قارچ‌ها ایده‌آل است. کلنی‌های رشد کرده پس از چند روز تا چند هفته، بر اساس ویژگی‌های ظاهری (ماکروسکوپی) و ساختارهای میکروسکوپی، شناسایی می‌شوند.
قارچ شناسی
یافتن یک آزمایشگاه قارچ شناسی شرق تهران: ملاحظات کلیدی
برای مراجعینی که در شرق تهران زندگی می‌کنند و نیاز به خدمات تخصصی میکولوژی دارند، یافتن یک آزمایشگاه قارچ شناسی شرق تهران که معتبر و مجهز باشد، اهمیت دارد. هنگام انتخاب، به موارد زیر توجه کنید:
- تخصص و تجربه: آیا آزمایشگاه دارای بخش میکولوژی مجزا و کارشناسان با تجربه در این زمینه است؟
- تجهیزات: آیا آزمایشگاه به تجهیزاتی مانند هود لامینار برای کشت استریل و میکروسکوپ‌های با کیفیت مجهز است؟
- ارتباط با پزشک: آیا آزمایشگاه قادر به ارائه مشاوره تخصصی به پزشک معالج در مورد نتایج و تفسیر آنها هست؟ آزمایشگاه پاتوبیولوژی دکتر سرخه‌ای با دارا بودن بخش تخصصی میکروبیولوژی و میکولوژی، آماده ارائه خدمات جامع تشخیصی در این زمینه به مراجعین محترم است.
قارچ شناسی
پرسش و پاسخ‌های متداول (FAQ)
تفاوت بین قارچ و کپک چیست؟ کپک (Mold) نوعی قارچ است. در واقع، “کپک” اصطلاح رایجی است که برای توصیف قارچ‌های رشته‌ای و پرسلولی که به صورت میسلیوم رشد می‌کنند، به کار می‌رود. “قارچ” یک اصطلاح کلی‌تر است که هم کپک‌ها و هم مخمرها (قارچ‌های تک‌سلولی) را در بر می‌گیرد.
آیا تمام قارچ‌های ساپروفیت بی‌خطر هستند؟ خیر. همانطور که توضیح داده شد، بسیاری از قارچ‌های ساپروفیت می‌توانند به عنوان عوامل بیماری‌زای فرصت‌طلب عمل کنند. برای مثال، Aspergillus fumigatus یک ساپروفیت بسیار رایج در طبیعت است، اما مهم‌ترین عامل قارچی ایجادکننده عفونت ریوی تهاجمی (آسپرژیلوزیس) در بیماران با نقص ایمنی شدید نیز محسوب می‌شود.
عفونت قارچی چگونه تشخیص داده می‌شود؟ تشخیص در یک آزمایشگاه قارچ شناسی و توسط پزشک متخصص صورت می‌گیرد. این فرآیند شامل معاینه بالینی ضایعه، نمونه‌برداری، مشاهده مستقیم میکروسکوپی برای دیدن هیف قارچ یا مخمر، و در نهایت کشت نمونه برای شناسایی دقیق گونه عامل بیماری است.
“دیمورفیسم” یا دو شکلی بودن در قارچ‌ها به چه معناست؟ دیمورفیسم به توانایی برخی قارچ‌ها برای رشد در دو شکل متفاوت بسته به شرایط محیطی (به ویژه دما) اطلاق می‌شود. این قارچ‌ها در دمای محیط (۲۵-۳۰ درجه سانتی‌گراد) به صورت کپک (شکل رشته‌ای و عفونی) و در دمای بدن (۳۷ درجه سانتی‌گراد) به صورت مخمر (شکل انگلی و بیماری‌زا) رشد می‌کنند. این ویژگی، مشخصه قارچ‌های بیماری‌زای اولیه است.
آیا قارچ پنی سیلین می‌تواند خطرناک باشد؟ بله. اگرچه قارچ پنی سیلین به خاطر تولید آنتی‌بیوتیک معروف است، اما برخی گونه‌های آن می‌توانند در افراد مستعد، به ویژه کسانی که نقص ایمنی دارند، عفونت‌هایی به نام “پنی‌سیلیوزیس” ایجاد کنند. همچنین، استنشاق مقادیر زیاد اسپورهای آن می‌تواند باعث واکنش‌های آلرژیک شود.
مهم‌ترین نمونه قارچ تک یاخته‌ای بیماری‌زا چیست؟ مهم‌ترین و شایع‌ترین قارچ تک یاخته ای بیماری‌زا، Candida albicans است. این مخمر بخشی از فلور طبیعی بدن انسان است، اما در شرایط خاص (مانند مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها، ضعف ایمنی یا دیابت) می‌تواند رشد بیش از حد کرده و باعث عفونت‌های سطحی (مانند برفک دهان و واژینیت) یا عفونت‌های سیستمیک و جدی شود.
آدرس ما :
قارچ شناسی
نتیجه‌گیری
آزمایشگاه قارچ شناسی، پنجره‌ای به سوی فرمانرویی پیچیده و متنوع قارچ‌هاست. این مراکز با بهره‌گیری از دانش کلاسیک میکروسکوپی و تکنیک‌های مدرن مولکولی، نقشی غیرقابل انکار در تشخیص صحیح و به موقع عفونت‌های قارچی ایفا می‌کنند. از شناسایی یک هیف قارچ ساده در یک نمونه پوستی تا جداسازی یک عامل بیماری‌زای فرصت‌طلب از خون یک بیمار بدحال، هر فعالیتی در این آزمایشگاه می‌تواند گامی در جهت بهبود سلامت و نجات جان یک انسان باشد. درک ساختارها و مفاهیمی چون میسلیوم چیست یا ساپروفیت چیست، نه تنها برای متخصصان، بلکه برای تمام علاقه‌مندان به علم زیست‌شناسی، راهی برای درک بهتر تعاملات پیچیده در طبیعت و بدن انسان است.
ما در آزمایشگاه پاتوبیولوژی دکتر سرخه‌ای، که به عنوان مرجعی جامع در زمینه دانش علوم آزمایشگاهی شناخته می‌شویم، از اینکه تا پایان این مقاله همراه ما بودید، سپاسگزاریم.
آزمایشگاه پاتوبیولوژی دکتر سرخه‌ای صمیمانه از همراهی شما تا انتهای این مطلب قدردانی می‌کند.
